به نقل از خبرگزاری میزان – طبق گزارش معاونت حقوقی و امور مجلس، پورسید معاون حقوقی و امورمجلس قوهقضاییه ضمن حضور در همایش شورایعالی و روسای کانونهای کارشناسان ضمن تبریک ایام ماه مبارک ذیالحجه و تشکر از زحمات کارشناسان رسمی در کمک به دستگاه قضایی، کارشناسان رسمی را چشم بینای قضات خوانده و افزودند اگر کارشناسان رسمی به طور دقیق به وظایف خود عمل کنند، ما نیز در قوهقضاییه بهتر میتوانیم از عدالت پاسداری کنیم.
در جمع وکلای دادگستری نیز این موضوع را مطرح کرده ام که در دنیا برای نظامهای حرفهای مانند وکالت و کارشناسی رسمی، کدهای اخلاقی یا نظامنامههای اخلاقی نوشته شده است. ما هم نیازمند این چنین نظامنامههایی هستیم. اخلاق حرفهای ملازمه دارد با رفتار حرفهای، موضوعاتی مانند انصاف، عدم تبانی و. را میتوان به عنوان کدهای اخلاقی مطرح کرد لذا خود کارشناسان رسمی برای این مهم اقدام کنند.
در بازدیدهایی که از استانهای مختلف کشور داشته ام متوجه شدم قضات از کمبود کارشناسان رسمی ناراضی هستند. در استانهای مختلف بر اساس نیاز آن استان در برخی رشتههای کارشناسی، با کمبود مواجه هستیم. توزیع رشتههای کارشناسی در استانها مطابق با نیازها نیست و باید بر اساس نیازسنجی مشخص شود که مثلاً در یک استان کارشناس منابع طبیعی مورد نیاز است و در استان دیگر کارشناس امورثبتی پس نمیتوان برای کل کشور نسخه واحدی تهیه نمود.
یکی از مواردی که در محاکم شیوع دارد دقت پایین گزارشات کارشناسی است. البته بنده در محکمه سعی میکردم در قرار کارشناسی سوالات خود را دقیق مطرح کنم که کارشناس بداند در چه اموری باید نظر بدهد. عدم دقت و جامعیت نظریه کارشناسی باعث اطاله دادرسی میشود. مشکل دیگری که باعث اطاله دادرسی میشود ارجاع کار به کارشناسی است که پروانه خود را تودیع نموده و یا از کار کارشناسی انصراف داده است، اما در قرعه کشی سامانه به عنوان کارشناس فعال به قاضی معرفی میشود البته ظاهرا اکنون مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه ترتیبی اتخاذ نموده که بانک اطلاعات مشخصات کارشناسان رسمی در دادگستریها به روز باشد و امیدواریم اینگونه مسایل را نداشته باشیم.
از امور مهمی که به تحقق عدالت کمک میکند، ارجاع عادلانه امورکارشناسی بین کارشناسان رسمی دادگستری است. ما نباید به سلیقه قاضی تکیه کنیم بلکه سامانه باید این امکان را برای قاضی فراهم کند که بهترین کارشناس را از لحاظ حدود صلاحیت و تعداد کارهای کارشناسی در دست بررسی و دیگر شاخصهای موثر انتتخاب کند چراکه عدم ارجاع همان عدم عدالت است. آقای دکتر کاظمی فرد و همکارانشان نیز درصدد رفع این مشکل برآمدهاند و امیدواریم نتایج آن را به زودی شاهد باشیم.
در قوه قضاییه با یک بحث جدی مواجه هستیم و رئیس محترم دستگاه قضایی نیز چندین بار اشاره کردند که بین نظرات کارشناسی تفاوت بسیار زیادی وجود دارد. کارشناسی تک نفره یک نظری دارد که در هیأت کارشناسی سه نفره بسیار تغییر میکند و اگر همین موضوع مثلا به کارشناسی پنج نفره ارجاع شود ممکن است تغییرات بسیار بیشتری نیز رخ دهد به نظر میرسد در این زمینه نیازمند ضابطه هستیم. مجموعه شورای عالی کارشناسان رسمی تدبیری کنند که نظرات کارشناسی ضابطهمند باشد و معلوم شود برچه پایهای نظرات کارشناسی در مراحل مختلف تغییرات جدی و اساسی پیدا میکند.
وی تاکید کرد: مواردی که به هیتهای کارشناسی ارجاع میشود، برخی از کارشناسان، مشارکتی در فرآیند جمعی ندارند و فقط زیر گزارش را امضا میکنند، این انصاف نیست. وقتی موضوعی به هیأت کارشناسی ارجاع میشود، هدف قاضی این است که همه افراد حضور داشته باشند و نظر بدهند نه اینکه عده محدودی و گاهی یک نفر موضوع را از نزدیک بررسی میکند و بقیه فقط زیر گزارش را امضا میکنند.ضوابط همه این موارد را میتوان در همان نظام نامههای اخلاقی لحاظ نمود.
مستندسازی نظرات کارشناسی بسیار مهم است. گاهی کارشناس نظری ارائه میکند که مبنای آن مشخص نیست و متأسفانه مستندسازی خوبی هم برای نظریه خود انجام نداده است و در نتیجه قاضی از نظریه کارشناسی نمیتواند بهره برداری لازم را بنماید. مورد بسیار مهم دیگر انطباق نظریه کارشناسی با خواسته قاضی است که نتیجه آن کاهش اطاله دادرسی خواهد بود.اگر قاضی پاسخ سوالات و خواسته خود را نتواند از گزارش کارشناسی استخراج نماید باید مجدداً دستور گزارش تکمیلی بدهد و همه این موارد موجب اطاله دادرسی است.
روابط عمومی کانون